Niby każdy wie, czym jest separacja. Małżonkowie rozstają się, ale nie biorą rozwodu. Zazwyczaj to wszystko, co wiemy. Tymczasem separacja nie ogranicza się wyłącznie do osobnego zamieszkiwania. Jej orzeczenie wywołuje wiele istotnych skutków prawnych dla życia każdego z małżonków. Jeśli chcecie dowiedzieć się, czym w rzeczywistości jest separacja oraz z czym wiąże się jej orzeczenie, zapraszam do lektury niniejszego artykułu.

Czym jest separacja?

W polskim prawie rodzinnym separacja jest instytucją orzekaną przez sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków. Oznacza ona tzw. rozdzielenie małżonków od stołu i łoża. Przez separację nie następuje rozwiązanie małżeństwa – do tego niezbędne jest orzeczenie rozwodu. Dlatego małżonkowie pozostający w separacji nie mogą ponownie zawrzeć małżeństwa.

Separacja daje małżonkom możliwość przemyślenia sytuacji i ewentualnego powrotu do wspólnego życia. Na zgodne żądanie małżonków, sąd w każdej chwili może postanowić o zniesieniu separacji, a jej skutki ustają (art. 616 k.r.o.).

Przesłanki orzeczenia separacji

Separacja może zostać orzeczona, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia. Rozkład pożycia jest zupełny, jeśli doszło do zerwania więzi duchowej, fizycznej i gospodarczej. W przeciwieństwie do rozwodu, rozkład pożycia nie musi być trwały, co oznacza, że separacja może zostać orzeczona nawet wtedy, gdy istnieje możliwość powrotu małżonków do siebie.

Jednak mimo zupełnego rozkładu pożycia, orzeczenie separacji nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, np. gdy jeden z małżonków jest nieuleczalnie chory i wymaga codziennej opieki (art. 611 k.r.o.).

Skutki prawne separacji

Orzeczenie separacji niesie za sobą wiele konsekwencji prawnych (art. 614 k.r.o.):

1. Rozdzielność majątkowa: Wraz z orzeczeniem separacji pomiędzy małżonkami automatycznie następuje rozdzielność majątkowa, bez potrzeby podpisywania dodatkowych umów majątkowych.
2. Korzystanie z mieszkania: Jeśli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd orzeka o sposobie korzystania z niego, np. wskazując, który z małżonków będzie zajmował określony pokój.
3. Dziedziczenie: Małżonkowie nie dziedziczą po sobie z mocy ustawy i nie mają prawa do zachowku. Jeśli jeden z małżonków chce, aby drugi dziedziczył po jego śmierci, musi sporządzić testament.
4. Władza rodzicielska i alimenty: Sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi dziećmi oraz o obowiązku alimentacyjnym każdego z rodziców względem dzieci. W wyjątkowych sytuacjach sąd może również orzec o obowiązku alimentacyjnym jednego z małżonków względem drugiego. W przeciwieństwie do rozwodu, alimenty te mogą być uiszczane przez cały okres trwania separacji.
5. Pomoc wzajemna: Małżonkowie pozostający w separacji są zobowiązani do wzajemnej pomocy, jeśli wymagają tego względy słuszności. Taki obowiązek nie istnieje po orzeczeniu rozwodu.
6. Nazwisko: Po orzeczeniu separacji małżonkowie nie mają prawa powrotu do swojego poprzedniego nazwiska. Takie prawo przysługuje jedynie w przypadku rozwodu.

Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie separacji lub innych kwestii związanych z prawem rodzinnym, zapraszamy do Kancelarii Adwokackiej Grażyny Cichowskiej w Łodzi. Nasza kancelaria adwokacka oferuje swoje usługi również mieszkańcom Bełchatowa i okolic Bełchatowa. Adwokat Grażyna Cichowska zapewnia profesjonalne wsparcie prawne w trudnych sytuacjach rodzinnych.